του Δημήτρη Ναπ. Γιαννάτου*
Φοιτώντας στο γυμνάσιο-λύκειο, στη δεκαετία του ’80, και ερχόμενος σε επαφή με τα αρχαία κείμενα και τις μεταφράσεις τους, δεν σημαίνει ότι ήμουν μακριά από πολλές αντιφάσεις και συμπεριφορές των σημερινών μαθητών. Δύσκολο μάθημα τα αρχαία ελληνικά, δυσνόητο, με ταλαιπωρούσε. Οι παρέες, μπάλα θέλαμε να παίζουμε, παιγνίδια στον δρόμο και στην πλατεία. Αστεία κάναμε για το λυσάρι του Πατάκη, τον οποίο ονομάζαμε «πνευματικό πατέρα μας», καθώς έλυνε τον γρίφο της κατανόησης της γλώσσας των προγόνων μας και έστρωνε τον δύσβατο δρόμο στα διαγωνίσματα.
Ακόμα και οι μαθητές-αστέρια στα αρχαία, συμμετείχαν σ’ αυτήν τη χαρά της αμφισβήτησης του μαθήματος, όταν η «μοντέρνα» εποχή του μονοτονικού προσπαθούσε να μας πείσει με χίλιους δυο ασυνείδητους τρόπους, να ξεγράψουμε τη ρίζα των αρχαίων ελληνικών στη γλώσσα που μιλούσαμε και γράφαμε. Όμως, το θεμελιώδες στοιχείο που διέπνεε όλους τους συμμαθητές μου, ανεξάρτητα από επιδόσεις και αμφισβητήσεις, ήταν ο σεβασμός στην ίδια την αρχαία ελληνική γλώσσα και στην ιστορία, ακόμα κι αν δεν καταλαβαίναμε τα πάντα. Γνωρίζαμε ότι η γλώσσα αυτή, που μαθαίναμε σχεδόν ως ξένη, ήταν μέρος από την ίδια την ιστορία μας. Μπορεί, κάποια κείμενα, να τα κατανοούσαμε, άλλα να τα μισοκαταλαβαίναμε και άλλα να μας δυσκόλευαν αφάνταστα, όμως ήμασταν σίγουροι ότι εδώ, σε τούτες τις λέξεις και τις φράσεις, σε τούτες τις ιστορίες, κάτι σπουδαίο και μοναδικό είχε συντελεστεί, στη διαδρομή της μεγάλης ιστορίας των ανθρώπων.
Η μνήμη της διαχρονικής ελληνικής ιστορικής κοινότητας, με τις συνέχειες και τις ασυνέχειες, με την πραγματικότητα και τους μύθους ή τις αντιφάσεις που τη χαρακτηρίζουν, ήταν ένα ζωντανό βίωμα και μια ψυχική μνήμη, που ενώ δεν την είχαμε ζήσει, μας έδινε εσωτερική συγκρότηση και κοινωνική συνοχή. Βοηθούσε, ψυχικά και συναισθηματικά, ως μια πυξίδα, που προσανατόλιζε την προσωπική και συλλογική μας ζωή, βρίσκοντας τα χνάρια μας στη μεγάλη οικουμενική οικογένεια των ανθρώπων. Σ’ αυτό συνέβαλλε και η συμβολή των γονιών μας, των γονιών όλης της γειτονιάς, όταν άλλοι με τις καθαρευουσιάνικες ελληνικούρες τους, άλλοι με τη λαϊκή ταπεινότητα και τον σεβασμό στην ιστορία και άλλοι, κάνοντας πράξη αρχαία διδάγματα που ούτε καν τα είχαν διδαχτεί, μας δημιουργούσαν το αίσθημα μιας διαχρονικής ρίζας, που έφτανε στους σύγχρονους καιρούς.
Χρόνια αργότερα, καταλάβαμε και κατάλαβα, πολλά πράγματα. Και είναι τώρα που προσπαθώ να κερδίσω τα…
χαμένα μαθήματα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, καθώς μια πλανητική πολιτισμική κρίση και παρακμή απλώνεται γοργά και πολτοποιεί τον εθνικό μας πολιτισμό.
Τα σημερινά παιδιά χρειάζονται έμπνευση και έναν ενδιαφέροντα τρόπο διδασκαλίας, ώστε να κατανοήσουν τον τεράστιο φιλοσοφικό και γνωστικό πλούτο που εκφράζει η αρχαία ελληνική γραμματεία. Η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας ως ένα απλό εργαλείο επικοινωνίας, χωρίς ιστορική ρίζα και πνευματικό βάθος, στερεί από τα παιδιά μας τη μοναδική ευκαιρία να γνωρίσουν τις «ανατρεπτικές» πνευματικές έννοιες της γλώσσας και της ιστορίας μας, που μπορούν να αντιπαλέψουν τη σημερινή εποχή της κρίσης και της πολιτισμικής παρακμής. Μα, πρώτα, χρειάζεται να πεισθούμε κι εμείς οι γονείς γι’αυτό.
*Αντιπρόεδρος Συλλόγου Γονέων 2ου Γυμνασίου Παλλήνης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου